Ósemki, znane również pod nazwą zęby mądrości to najdalej położone w jamie ustnej zęby, które bywają dość problematyczne. Pojawiają się najpóźniej, często nie wyżynając się prawidłowo w łuku zębowym. Również dbanie o ich prawidłową higienę bywa trudne. Dlatego też wielu pacjentów musi zdecydować się na chirurgiczne usuwanie ósemek. Na czym polega ten zabieg i jak wygląda krok po kroku? Pora odpowiedzieć na te pytania.
Ósemki – co warto o nich wiedzieć?
Zęby mądrości, zwane również ósemkami to trzecie zęby trzonowe, które mogą być pozostałością po naszych przodkach. Dorosły człowiek może mieć cztery zęby mądrości po jednym na każdym końcu żuchwy i szczęki. Zęby te wyżynają się najpóźniej – nierzadko w 20-30 roku życia człowieka. W przeszłości mogły służyć naszym przodkom do żucia surowego mięsa. Obecnie jednak w trakcie ewolucji straciły swoją pierwotną rolę. Coraz bardziej mają więc charakter narządów szczątkowych i stają się całkowicie nieprzydatne czynnościowo. Jednocześnie często stają się przyczyną problemów i dolegliwości. Wynika to z faktu, że często nie wyżynają się w całości lub nieprawidłowo a gromadzące się za nimi resztki jedzenia są trudne do usunięcia co przyczyniać może się do rozwoju próchnicy zęba. Właśnie dlatego lekarze często zalecają ich usunięcie.
Wskazania do chirurgicznego usuwania ósemek?
Istnieje wiele wskazań do chirurgicznego usunięcia ósemek. Przede wszystkim zabieg ekstrakcji ósemek jest konieczny jeśli nie są one w stanie wyrżnąć się w całości co powoduje obrzęki, opuchliznę oraz dolegliwości bólowe. Zdarza się również, że położenie zęba sprawia, że dochodzi do powstania wady zgryzu, ponieważ pozostałe zęby stałe mają zbyt mało miejsca w łuku zębowym.
Decyzja o chirurgicznym usunięciu ósemek zapada więc często przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego, ponieważ daje pozostałym zębom w szczęce i żuchwie możliwość prawidłowego ułożenia. Wspominaliśmy również o tym, że ze względu na swoje położenie zęby mądrości są dość problematyczne jeśli chodzi o prawidłową higienę. Dlatego też zdarza się, że dopada je zaawansowana próchnica, która również jest wskazaniem do wykonania zabiegu.
Jakie badania trzeba wykonać przed zabiegiem?
Chirurgiczne usuwanie ósemek jest zabiegiem, który wymaga odpowiedniego przygotowania pacjenta. Jednym z etapów jest wykonanie szeregu badań, które pozwalają lekarzowi na ocenę stanu i położenia zęba mądrości. Wśród najczęściej zalecanych badań wymienia się RTG jamy ustnej. Coraz częściej, w nowoczesnych, dobrze wyposażonych klinikach wykonywana jest również tomografia komputerowa, która pozwala na dokładną ocenę położenia zębów mądrości względem kanału nerwu żuchwowego. W przypadku tego badania otrzymujemy obraz 3D, który jest znacznie dokładniejszy. Dzięki temu ryzyko wystąpienia powikłań po zabiegu wyrywania ósemek jest znacznie mniejsze.
Mówiąc o przygotowaniu przed chirurgicznym usuwaniem zębów konieczne jest również przygotowanie pacjenta. Na czas przed zabiegiem powinien zrezygnować on z palenia papierosów, które może mieć negatywny wpływ na późniejsze gojenie się rany. Ważne jest również przeanalizowanie jakie leki przyjmuje pacjent. Poddając się usunięciu ósemki nie powinniśmy bowiem przyjmować środków powodujących rozrzedzenie krwi. Co więcej, zabieg usunięcia zęba nie powinien być przeprowadzany w czasie miesiączki oraz w okresie ciąży.
Chirurgiczne usuwanie ósemek – jak wygląda zabieg?
Chirurgiczne usuwanie ósemek to dość skomplikowane zadanie, w którym większości przypadków nie wystarczają klasyczne narzędzia takie jak kleszcze. Wiele zależy jednak od położenia ósemki. Usuwanie zębów mądrości, które są całkowicie wyrżnięte należy rozchwiać a następnie wykręcić i wyjąć z zębodołu. Bardzo często aby uzupełnić uzyskanie dostępu do zęba konieczne jest lekkie nacięcie błony śluzowej oraz wycięcie kości znajdującej się nad zębem. Podczas zabiegu ekstrakcji najczęściej wykorzystuje się specjalne wiertła, które wykorzystuje się do rozdzielenia korzeni zęba. Wiertła wyposażone są w dyspensory soli fizjologicznej, które pozwalają na rozdzielenie korzeni zęba mądrości bez ryzyka uszkodzenia sąsiednich zębów oraz innych tkanek. Po chirurgicznym usunięciu ósemki oraz fragmentów tkanek lekarz wykonujący zabieg oczyszcza ranę a następnie zakłada szwy. Zapobiegają one rozejściu się rany, które może stanowić źródło powikłań. Szwy zmniejszają krwawienie i przyspieszają proces gojenia się rany. Szwy te najczęściej usuwa się po upływie ok tygodnia od wykonania zabiegu.
Ile trwa usuwanie zębów mądrości?
Ekstrakcja ósemek jest zabiegiem bardziej skomplikowanym niż usunięcie jakiegokolwiek innego zęba stałego. Z tego właśnie powodu przeprowadzany jest przez chirurga szczękowego. Nie da się jednak jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie ile trwa usuwanie ósemek. Wszystko bowiem zależy od tego czy decydujemy się na chirurgiczne usuwanie jednego czy też kilku zębów. Na czas trwania zabiegu ma również wpływ położenie zębów, anatomia pacjenta, doświadczenie lekarza a także wyposażenie gabinetu stomatologicznego i dostępnych metod oraz wykorzystanych narzędzi i sprzętów. W przypadku wykonania tomografii komputerowej oraz stosunkowo dobrego położenia zębów możemy liczyć się z tym, że czas usuwania ósemek wyniesie kilkadziesiąt minut. Pamiętajmy jednak, że czas ten może być inny w przypadku każdego pacjenta i w dużej mierze zależy od tego jak położony jest nasz ząb mądrości. Przykładowo, zęby ułożone w pozycji poziomej usuwa się dłużej i trudniej niż w przypadku chirurgicznego usunięcia w pełni wykształconej ósemki.
Znieczulenie w czasie zabiegu
Chirurgiczne usuwanie ósemki to zabieg, który najczęściej przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, które podawane jest za pomocą strzykawki lub karpuli. Wystarczy kilka minut, by pacjent przejściowo stracił czucie w jamie ustnej w miejscu wykonywania zabiegu. W trakcie zabiegu czuje on jedynie uczucie rozpierania, nie jest ono jednak bardzo dokuczliwe. Warto wspomnieć również o tym, że chirurg może zdecydować się na wykonanie zabiegu w pełnej narkozie. Rzadko dochodzi do tego, by było to konieczne w przypadku usunięcia jednego zęba, niemniej jednak jeśli usuwamy jednocześnie kilka ósemek, pacjent nie współpracuje lub panicznie boi się zabiegu, jest uczulony na środki znieczulające lub przyjmuje leki wykluczające ich zastosowanie – wówczas narkoza przy chirurgicznym usunięciu zębów jest najlepszym rozwiązaniem.
Proces gojenia – jak dbać o siebie po usunięciu ósemek?
Ekstrakcja zęba mądrości jest dość skomplikowanym i inwazyjnym zabiegiem, dlatego też proces gojenia jest dość czasochłonny i wymaga dbania o odpowiednią higienę jamy ustnej oraz kierowania się zaleceniami lekarza. Wszystkie informacje otrzymujemy zykle po zabiegu, niemniej przybliżmy o czym warto pamiętać, by zminimalizować możliwość wystąpienia powikłań.
Po zabiegu należy powstrzymać się od spożywania picia i jedzenia przez kilka godzin. Następnie przez kilka dni powinniśmy powstrzymać się od przyjmowania pokarmów twardych i gorących. Wskazana jest dieta półpłynna, lody oraz schłodzone posiłki. Pacjent do czasu wygojenia się zębodołu powinien również unikać alkoholu i wyrobów tytoniowych. W czasie rekonwalescencji należy także zrezygnować ze wzmożonej aktywności fizycznej, ostrożnie dbać o czystość pozostałych zębów a także unikać mocnego płukania jamy ustnej, które mogłoby doprowadzić do wypłukania skrzepu.
Bezpośrednio po zabiegu oraz przez ok 2-3 dni mogą pojawiać się dolegliwości bólowe oraz obrzęk. Aby zmniejszyć poziom odczucia bólu zalecane są leki przeciwbólowe, które przepisze nam lekarz. Pomocne są również zimne okłady, które skutecznie przynoszą ulgę a przy tym zmniejszają opuchliznę.
Warto wspomnieć również o tym, że podczas zabiegu usunięcia może dojść do zakażenia bakteryjnego, które może doprowadzić do powikłań. Dlatego też wielu stomatologów zleca przyjmowanie antybiotyków już przed przeprowadzeniem zabiegu lub bezpośrednio po nim.
Czas rekonwalescencji po zabiegu w zależności od stopnia trudności wynosi od kilku do maksymalnie kilkunastu dni.
