Kamień na zębach – jak wygląda? Jak sobie z nim radzić?
Czym jest kamień nazębny? Jak on powstaje? Co się do tego przede wszystkim przyczynia? W jaki sposób można usunąć kamień na zębach? Poniżej odpowiadam na te i inne pytania związane z tym tematem.
Czym jest kamień nazębny i jak powstaje?
Pracuję jako lekarz – w branży stomatologicznej – już od wielu lat i bazując na swoim doświadczeniu mogę stwierdzić, że kamień nazębny to bardzo częsty problem – zarówno wśród młodszych, jak i starszych pacjentów.
Co to jednak w ogóle jest? Kamień nazębny to zmineralizowana płytka nazębna.
Sama płytka nazębna jeszcze nie jest szczególnie groźna. Można ją bowiem usunąć dzięki dokładnemu szczotkowaniu zębów (najlepiej to robić po każdym posiłku). Niestety, wiele osób to bagatelizuje…
Płytka nazębna początkowo jest miękka (dlatego możemy sobie z nią poradzić w domowych warunkach). Jeśli jednak ulegnie zmineralizowaniu, to wówczas osad staje się twardy.
W takim przypadku konieczna jest wizyta w gabinecie stomatologicznym (aby wszystko zostało precyzyjnie usunięte i nie doszło do poważniejszych komplikacji zdrowotnych). Pamiętaj, że wtedy nie pomoże już np. zwykła szczoteczka do zębów.
Na kamień na zębach składają się m.in.:
- białko
- resztki jedzenia
- bakterie próchnicowe
- związki wapnia
- fosfor
- złuszczone komórki nabłonka
Wyróżniamy dwa rodzaje kamienia:
- naddziąsłowy
- poddziąsłowy (jest on o wiele groźniejszy i może powodować np. stany zapalne)
Jak zaś wygląda kamień? Jeśli zauważysz pomiędzy zębami biały lub żółtawy osad (którego nie można usunąć szczoteczką lub nicią), to najprawdopodobniej masz właśnie z nim do czynienia.
Przyczyny powstawania kamienia nazębnego
Kamień nazębny to powszechny problem. Warto zauważyć, że czas (w jakim się on tworzy) to zaś sprawa indywidualna, która zależy od wielu aspektów. Ważnym zagadnieniem jest m.in. codzienna dieta.
Co ciekawe, spożywanie węglowodanów i nabiału zagęszcza ślinę. A to stwarza „lepsze warunki” do powstawania groźnego kamienia. Szkodliwe są też m.in. słodycze.
Bardzo często powtarzam swoim pacjentom, że kluczowa jest odpowiednia, codzienna higiena jamy ustnej. Z płytką nazębną można sobie efektywnie poradzić, ale trzeba m.in. regularnie i dokładnie czyścić zęby (najlepiej po każdym spożytym posiłku). Bez tego należy zaś liczyć się z powstawaniem kamienia na zębach…
Jakie są inne przyczyny? To palenie papierosów. Jeśli jeszcze po nie sięgasz, to warto z nich zrezygnować. Papierosy ogólnie szkodzą zdrowiu i przyczyniają się m.in. do powstawania kamienia nazębnego (ze względu na substancje chemiczne). Szkodliwy jest także sam dym papierosowy!
Kamień na zębach: czym grozi?
Tego tematu nie można traktować „po macoszemu”. Jeśli będziesz mieć kamień na zębach, który nie zostanie w porę usunięty, to należy liczyć się z wieloma poważnymi konsekwencjami.
Są to przede wszystkim:
- pojawiająca się krew w czasie mycia zębów
- ból
- brzydki zapach z ust
- nadwrażliwość (np. na zimne albo ciepłe temperatury)
- próchnica zębów
- zapalenie przyzębia, a potocznie paradontoza (a w konsekwencji nawet utrata zębów)
- pogorszona estetyka uśmiechu (co źle wpływa m.in. na samoocenę i kontakty z innymi)
Jak usunąć kamień nazębny?
Nie można tego niestety zrobić samodzielnie. Nawet jeśli zauważysz u siebie taki kłopot. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta u swojej higienistki lub stomatologa. Możliwie jak najszybciej, aby nie narażać swojego zdrowia na jeszcze poważniejsze reperkusje…
Jak odbywa się usuwanie kamienia nazębnego w profesjonalnym gabinecie stomatologicznym? Najpierw higienistka przeprowadza wywiad stomatologiczny, a następnie krótkie badanie i dokładnie analizuje sytuację danego pacjenta. Po to, aby zaproponować mu sposób działania.
Kamień na zębach jest usuwany m.in. poprzez skaling. Polega to na rozbijaniu go przy pomocą skalera, czyli urządzenia, które emituje ultradźwięki.
Skaling może być:
- naddziąsłowy
- poddziąsłowy
W tej drugiej sytuacji osoba wykonująca to zadanie używa nie tylko skalera, ale też specjalistyczne kirety stomatologiczne.
Inny zabieg usuwania kamienia nazębnego to piaskowanie. Jak należy go przeprowadzić? Przy powierzchni zębów przesuwa się odpowiednią dyszę, z której wydobywa się strumień powietrza, wody i jednocześnie specjalistycznego piasku stomatologicznego. W efekcie można skutecznie i szybko usunąć kamień (a szkliwo nie jest uszkadzane).
Ważne jest też polerowanie uzębienia i nałożenie fluoru (po to, by wzmocnić zęby i chronić je przed próchnicą).
Jak często należy usuwać kamień nazębny w gabinecie stomatologicznym?
Na to pytanie nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ to zależy od wielu czynników. Przyjmuje się, że każda osoba powinna poddawać się zabiegom higienizacyjnym minimum raz na pół roku kalendarzowego. Bardzo ważna jest tutaj profilaktyka, aby nie dopuścić do poważniejszych kłopotów (ze swoimi zębami i ogólnie ze zdrowiem).
Stomatolog albo higienistka wiedzą, czym jest zmineralizowana płytka nazębna i jak należy ją krok po kroku skutecznie usunąć. Same zabiegi są zaś dość szybkie i trwają około 50 minut.
W niektórych przypadkach należy się zaś częściej zgłaszać do swojego gabinetu. Chodzi tutaj przede wszystkim o osoby:
- pijące na co dzień dużo kawy/herbaty
- noszące aparaty ortodontyczne
- zmagające się z chorobami przyzębia
- przyjmujące leki wpływające na przebarwienia zębów
W takiej sytuacji (w zależności od konkretnego przypadku) należy poddawać się zabiegom higienizacyjnym nawet co 3-4 miesiące.
Jak zapobiegać powstawaniu kamienia nazębnego?
Dużo zależy tutaj właśnie od Ciebie. Sprawdź zatem, co należy robić, aby jak najbardziej ograniczyć gromadzenie się kamienia na zębach.
Obowiązkowe jest dokładne, systematyczne mycie zębów. Dzięki temu płytka nazębna nie przekształci się w kamień. Najlepiej czyścić zęby po każdym posiłku (jeśli zatem możesz, to weź sobie do pracy szczoteczkę i umyj zęby po lunchu itp.).
Jeżeli nie masz takiej możliwości, to absolutne minimum to szczotkowanie dwa razy dziennie (raz przed snem).
Nie zapomnij nitkować zębów, by usunąć resztki zalegających pokarmów. Bardzo pomocne są też szczoteczki międzyzębowe. Jeśli możesz, to zainwestuj w irygator. Ważne jest też dokładne oczyszczanie powierzchni języka (codziennie).
Stosuj odpowiedniej jakości pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej. Jeśli nie wiesz, co wybrać, to skonsultuj się w tej sprawie ze swoim stomatologiem albo zapytaj o to panią w aptece.
Powstawania kamienia na zębach naprawdę można uniknąć. Trzeba tylko zadbać o kilka podstawowych czynności.
Nie zapominaj też o regularnych wizytach u swojego dentysty. Stomatolog wszystko sprawdzi i zaleci (jeśli będzie taka konieczność) zabiegi higienizacyjne. Przy okazji zweryfikuje stan całego Twojego uzębienia i dziąseł.
Inne często zadawane pytania przez pacjentów kliniki IMPLANTIS
Co jeszcze warto przeczytać?
1. „Ultradźwiękowe oczyszczanie tkanek przyzębia. Teoria i praktyka” – M. D. George, T. G. Donley, P. M. Preshaw (redakcja naukowa wydania polskiego – E. Dembowska)
2. „Sztuka mycia zębów” – A. Walczak
Przeczytaj również:
