Nadszedł czas, aby poznać najważniejsze informacje na temat szkliwa. Czym ono jest? Jak należy dbać o szkliwo? Czym cechuje się uszkodzona tkanka zęba? Jak można odbudować szkliwo? Na i te szereg innych pytań odpowiem w dzisiejszym tekście.
Co to jest szkliwo zęba?
Zacznę od ciekawostki. Nie każdy wie, ale szkliwo jest najtwardszą tkanką w ludzkim organizmie. Warto tutaj przytoczyć skalę twardości Mohsa (dziesięciostopniową), która została stworzona w 1812 roku. Jej autorem był zaś niemiecki fizyk i chemik Friedrich Mohs. Okazuje się, że szkliwo ma twardość na poziomie 5-6. Jest zatem twardsze m.in. od talku, gipsu, kalcytu, czy fluorytu (podobne parametry do tej tkanki wykazują natomiast apatyt i ortoklaz).
Fakt, że to najtwardsza tkanka w ludzkim organizmie (dodatkowo bardzo odporna na zgniatanie) nie oznacza, że jest ona niezniszczalna, o czym zaraz dowiesz się nieco więcej… Szkliwo to zewnętrzna tkanka zęba, która pokrywa zębinę na powierzchni całej korony. Warto zaznaczyć, że jej najważniejszą funkcją jest skuteczna ochrona głębszych tkanek zęba (nie tylko zębiny, ale także miazgi). M.in. przed czynnikami termicznymi, chemicznymi, urazami mechanicznymi, czy działaniem bakterii.
Interesujący jest także sam skład szkliwa. Ta zewnętrzna tkanka zęba składa się mniej więcej w 96% z fosforanu wapnia, węglanu i fosforanu magnezu. A pozostałe elementy? To woda i białko (stanowią one około 4%).
Szkliwo jest tworzone w trakcie procesu odontogenezy, czyli rozwoju zębów. Jest produkowane warstwami do momentu osiągnięcia grubości około 1-2 mm. Warto dodać, że sporą rolę ogrywają tutaj specjalne komórki nabłonkowe – ameloblasty, które dodatkowo określają ostateczny kształt zęba. W późniejszym okresie ulegają one zanikowi. Należy podkreślić, że szkliwo to tkanka nieodnawialna.
Jak dbać o szkliwo zębów?
Na pewno trzeba regularnie myć zęby. Jeśli możesz, rób to po każdym posiłku (nawet w pracy, na uczelni, czy w szkole). Dodatkowo stosuj nici dentystyczne i płyny do płukania. Minimum trzeba zaś szczotkować zęby trzy razy dziennie. Pamiętaj, że po każdym posiłku są one pokrywane przez płytkę bakteryjną, która potem zaczyna się mineralizować i przekształcać w kamień nazębny. Niestety jest to twardy osad, którego nie można usunąć przy pomocy zwykłej szczoteczki do zębów. To zaś doskonałe środowisko dla rozwoju bakterii próchnicy, które wydzielają kwaśne substancje działające destrukcyjnie na szkliwo.
Druga strona medalu jest taka, że czasami szczotkowanie… może prowadzić do kłopotów na tej płaszczyźnie. Jak to możliwe? Zbyt twarda szczoteczka, o nieodpowiednim włosiu, skutkuje uszkodzeniami szkliwa. Trzeba zatem wybrać nie tylko dobry sprzęt (w razie czego możesz spytać o pomoc swojego stomatologa), ale również myć zęby z odpowiednią mocą (nie za słabo i nie za mocno). Jeśli chodzi o pastę, to rekomenduje się produkty z wysokim stężeniem fluoru.
Należy też systematycznie chodzić na wizyty kontrolne. Rekomenduje się, aby robić to minimum raz na pół roku kalendarzowego (albo częściej – jeśli takie będzie zalecenie stomatologa). W czasie wizyt kontrolnych lekarz nie tylko dokładnie sprawdzi aktualny stan jamy ustnej. Dodatkowo higienistka usunie płytkę bakteryjną oraz pozbędzie się kamienia nazębnego.
Warto chodzić do lekarza, aby fachowiec mógł w porę zauważyć różne choroby i podjąć odpowiednie kroki. Za popękane szkliwo odpowiada np. bruksizm (osoby z tą przypadłością często wykonują szybkie, gwałtowne ruchy żuchwą, co może prowadzić np. do dużego starcia powierzchni zębów). Istotne jest, by wyselekcjonować prawdziwych fachowców od stomatologii. W końcu problemy na tej płaszczyźnie są powodowane również przez nieodpowiednie wypełnienia, czy niewłaściwie zrealizowane uzupełnienia protetyczne.
Należy także uważać na to, co na dzień jemy. Dobrze byłoby wyeliminować słodycze oraz napoje gazowane bogate w barwniki (takie, jak np. coca-cola). Dlaczego? Np. słodkie napoje zmieniają pH w jamie ustnej i niestety obniżają ochronę przed patogenami. Swoje robi także zawarty gaz. Ten składnik rozpulchnia szkliwo i powoduje, że jest ono bardziej podatne na występowanie próchnicy. Niewskazana jest także kawa, czy palenie papierosów itp.
Co należy zaś spożywać? Warto zadbać, aby w diecie nie brakowało produktów zawierających wapń i fosfor. Pierwszy z tych składników to bardzo ważny element budulcowy. Z kolei fosfor bardzo ułatwia wchłanianie wapnia (trzeba jednak pamiętać, że ilość fosforu w diecie powinna być zbliżona do ilości wapnia). Jakie są zaś źródła dużych ilości wapnia w diecie? To np. mleko, sery i inne przetwory nabiałowe. Fosforu nie brakuje natomiast w serach podpuszczkowych, czy kaszy gryczanej. Ważna jest również witamina A posiadająca przeciwbakteryjne właściwości, co ma znaczenie w aspekcie eliminowania drobnoustrojów, które przyczyniają się do rozwoju próchnicy…
Co jeszcze wzmacnia szkliwo? Tutaj dobrym pomysłem są preparaty bogate w witaminę d, które mają odpowiedni wpływ pod kątem mineralizacji i twardości (zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, kiedy to słońca jest jak na lekarstwo). Co zaś warto jeść? Jeśli chcesz dostarczać tę witaminę prosto ze swojego codziennego menu, to wybieraj np. ryby.
Jak wygląda uszkodzone szkliwo zęba?
Początkowo zmiany nie są zauważalne. Potem można je już niestety dostrzec gołym okiem. Pacjenci borykający się z takimi kłopotami zauważają, że ich zęby stają się matowe i cieńsze (niekiedy można odnieść wrażenie, że są przezroczyste). To nie koniec. Bardzo problematyczne (szczególnie pod kątem estetycznym) są białe plamki i żółte przebarwienia. Ta druga barwa nie jest przypadkowa. W końcu uwidoczniona zębina ma taki właśnie naturalny kolor. W wyniku erozji szkliwa dochodzi także do podrażnienia miazgi zęba.
Kłopoty objawiają się również w czasie spożywania pokarmów. A to dlatego, że ubytki szkliwa przyczyniają się do nadwrażliwości zębów na temperaturę (szczególnie chodzi o zimne lub gorące pokarmy). Uszkodzone szkliwo powoduje również to, że zęby są o wiele bardziej podatne na rozmaite uszkodzenia mechaniczne. Powstawanie ubytków i pęknięć, bruzd i dołków (biorąc pod uwagę powierzchnie żujące), czy rowków w okolicy przyszyjkowej sprawia, że zęby np. łatwiej się kruszą.
Popękane szkliwo – co dalej? Wizyta w gabinecie dentystycznym jest wskazana!
Kluczowa jest odbudowa szkliwa. I to jak najszybciej. A przeważnie jest tak, że pacjent zgłasza się na wizytę dopiero wtedy, kiedy przez problemy ze szkliwem nie może się swobodnie uśmiechać. Jak już wiesz, w takiej sytuacji zęby wyglądają inaczej, a na ich powierzchni pojawiają się białe plamki i żółte przebarwienia… Jakie działania podejmuje lekarz? W pierwszej kolejności należy dokładnie ocenić stan pacjenta. Na tej podstawie można zaproponować odpowiednie, skuteczne rozwiązania. Ważne jest usunięcie płytki bakteryjnej, kamienia nazębnego i pozbycie się próchnicy (jeśli takie problemy występują). Wymagane jest uzupełnienie powstałych ubytków. Czasami lekarz proponuje pacjentowi założenie licówek, aby odpowiednio zadbać o efekty wizualne.
Warto także wspomnieć o remineralizacji szkliwa. Jej przeciwieństwem jest demineralizacja, przez którą takie cenne minerały, jak wapń, fosfor i fluor są wypłukiwane (to zaś prowadzi do osłabienia szkliwa i powoduje, że podatność na próchnicę jest większa). Remineralizacja to natomiast zabieg polegający na ponownym wprowadzeniu utraconych minerałów do podpowierzchniowej warstwy szkliwa. Na skutek tego negatywne skutki są zahamowane. W tym celu stosuje się odpowiednie preparaty do remineralizacji. Skuteczność na tej płaszczyźnie zależy nie tylko od ich jakości, czy dobrze zaplanowanych, a potem przeprowadzonych działań lekarzy. Po raz kolejny trzeba zaznaczyć, że bardzo ważna jest higiena jamy ustnej i dieta. Jeśli odpowiednie nawyki zostaną wprowadzone, to procesy remineralizacji istotnie przyniosą oczekiwane efekty.
Dobry dentysta poleca swoim pacjentom również fluoryzację. To prosty zabieg, który polega na pokryciu zębów specjalnymi preparatami wzbogaconymi o fluor. Fachowcy bardzo często stosują w tym celu lakiery. Popularne są również pianki, żele, czy pasty. Fluoryzacja przyczynia się do zahamowania demineralizacji szkliwa i zwiększenia tempa procesu remineralizacji. Zmniejsza się także szkodliwy wpływ bakterii.
Czy szkliwo się regeneruje?
Wielu pacjentów nie do końca przejmuje się tym zagadnieniem. Część z nich myśli, że jeśli szkliwo zostanie uszkodzone, to i tak w razie czego jest możliwa jego regeneracja. Warto jednak podkreślić, że ta najtwardsza tkanka w ludzkim organizmie jest nieodnawialna. Brak możliwości regeneracji jest zaś spowodowany tym, że w szkliwie nie ma żywych komórek. Dlaczego? Szkliwo jest produkowane przez specjalne komórki (ameloblasty), które w późniejszym okresie ulegają zanikowi. Na skutek tego zjawiska ludzki organizm nie ma dalszej możliwość wytwarzania szkliwa. Na ten kłopot nie działają żadne domowe sposoby itp. W razie wystąpienia problemów trzeba zatem jak najszybciej udać się do dobrego dentysty.
Czy wybielanie zębów ma wpływ na stan szkliwa?
Marzysz o pięknym uśmiechu? Fakt, że Twoje zęby nie są do końca białe spędza Ci sen z powiek? Przez to brakuje Ci pewności siebie, a Twoja samoocena jest na niskim poziomie? Teoretycznie rozwiązaniem może być wybielanie zębów. Czy jednak ten zabieg negatywnie oddziałuje na szkliwo? Na szczęście nie. Jeśli wybielanie będzie odpowiednio zaplanowane, a potem przeprowadzone w praktyce, to nie ma się czego obawiać.
Tak zwane domowe sposoby to już inna bajka. O wiele mniej kolorowa… Nie brakuje osób, które chcą mieć białe zęby i dlatego stosują np. sodę oczyszczoną, węgiel i/lub kwasek cytrynowy. Należy zapamiętać, że tego typu produkty mogą zniszczyć szkliwo zęba. A może warto zastosować pasty wybielające, które zawierają drobinki ścierne? To też nie jest rekomendowana opcja, która przynosi więcej szkód niż pożytku. W końcu stosowanie tych preparatów może przyczynić się do zniszczenia szkliwa. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego zagadnienia? Sprawdź, czym charakteryzuje się fachowe wybielanie zębów w klinice IMPLANTIS!
Ile kosztuje nowe szkliwo na zęby?
Zadajesz sobie to pytanie? Chcesz odbudować szkliwo? Najlepiej zatem zacząć od wizyty u dentysty (koszt to 150 PLN). W klinice IMPLANTIS jest wielu świetnych specjalistów, którzy nie tylko dokładnie Cię wysłuchają, ale także szczegółowo sprawdzą stan Twojej jamy ustnej. Później dowiesz się od ekspertów, co powinno być zrealizowane w Twoim przypadku. Poznasz również dokładne warunki finansowe. Nasza klinika nie tylko oferuje profesjonalne usługi, nowoczesne metody leczenia, ale także atrakcyjne ceny.
