Czym jest korzeń zęba? Kiedy trzeba go usunąć? W dzisiejszym poradniku możesz dowiedzieć się także wszystkich kluczowych informacji na temat samego zabiegu. Sprawdź, jak wygląda usuwanie korzenia zęba w praktyce. Poznaj również najważniejsze fakty dotyczące czasu trwania zabiegu, zaleceń (po jego wykonaniu) i kwestii finansowych.
Korzeń zęba: czym się charakteryzuje?
Korzeń to bardzo ważna część zęba. Co ciekawe, stanowi on mniej więcej 2/3 jego długości. Ten element jest zbudowany z zębiny i cementu. Jego zadaniem jest utrzymywanie zęba w odpowiednim, stabilnym położeniu w zębodole. Warto zaznaczyć, że przez otwór w wierzchołku korzenia przechodzą nerwy i naczynia krwionośne. Na skutek tego ząb może być odpowiednio odżywiany. Istotne jest to, że zęby mają różną liczbę korzeni. Zazwyczaj siekacze, kły i przedtrzonowce posiadają tylko jeden taki element. A trzonowce dwa lub nawet trzy korzenie. Co jeszcze jest ważne? Korzenie zębów mają rozmaite formy (mogą być np. zagięte lub proste) i gabaryty. Należy zaznaczyć, że stanowią też podstawę dla koron (a tylko te górne elementy zęba są widoczne w jamie ustnej).
Kiedy należy usunąć korzeń zęba: poznaj najczęstsze wskazania do zabiegu
Niekiedy pacjent zgłasza się do lekarza, a stomatolog po przeprowadzeniu wywiadu medycznego, badania fizykalnego i diagnostyki zauważa co prawda brak korony, ale też pozostawiony korzeń zęba w dziąśle i kości. Czy w takiej sytuacji zawsze występuje konieczność ekstrakcji? Dentysta musi bardzo dokładnie ocenić dany przypadek. Niekiedy podejmowane są próby uratowania korzenia. W takiej sytuacji zazwyczaj najpierw przeprowadza się leczenie kanałowe (próchnica musi być bowiem wyeliminowana). Potem odbywa się odbudowa protetyczna. Jeśli korzeń jest zarośnięty dziąsłem, to ewentualnie mogą być też przeprowadzane czynności ortodontyczne lub chirurgiczne. Po to, by doprowadzić do jego „wysunięcia”.
Czasami pozbawiony korony korzeń nadaje się wyłącznie do usunięcia. Kiedy? Jak korzeń wystaje ponad poziom kości o mniej niż milimetr. Wówczas nie nadaje się już do leczenia i do odbudowy protetycznej. Ten zostawiony element często (początkowo) nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych. Warto jednak wiedzieć, że nieusunięty korzeń przyczynia się do powstawania stanu zapalnego. Z czasem trzeba zatem liczyć się z takimi symptomami, jak np. ból, dyskomfort w obrębie jamy ustnej, stan podgorączkowy, zaczerwienienie, czy obrzęk dziąsła. To wszystko bardzo negatywnie wpływa na samopoczucie i możliwość normalnego funkcjonowania. Wokół nieusuniętego korzenia zaczynają też zbierać się resztki jedzenia. To zaś prowadzi do nieprzyjemnego zapachu z buzi…
Nieusunięty korzeń stanowi niestety źródło zakażenia. Przez to bakterie mogą mnożyć się m.in. w buzi. To z kolei często skutkuje próchnicą pozostałych (do tej pory zdrowych) zębów. Bakterie mogą rozprzestrzeniać się w praktyce (drogą naczyń krwionośnych) na cały organizm i powodować inne kłopoty zdrowotne. M.in. z nerkami, płucami, sercem, czy układem kostno-stawowym itp. Oczywiście, im więcej takich ognisk zapalnych, tym większe ryzyko zachorowań. A jeśli pacjent pozostawi nieusunięty korzeń, to prędzej czy później musi liczyć się z różnymi problemami na tej płaszczyźnie. Sprawa jest zatem bardzo poważna – warto jak najszybciej udać się do stomatologa, by zadbać o zdrowie. Zwłoka nie jest wskazana także z innego względu. Z biegiem czasu korzeń zarasta dziąsłem, a to utrudnia leczenie.
Wyrwanie korzenia zęba: jak wygląda zabieg i ile to trwa?
Jak przebiega zabieg? Wykonuje go wyspecjalizowany dentysta lub chirurg stomatologiczny (w trudniejszych przypadkach). Na początku pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe. Jak zaczyna ono odpowiednio działać, to ekspert przystępuje do właściwej pracy. W razie konieczności dziąsło jest nacinane. Po to, by korzeń został odpowiednio odsłonięty. Jak już wiesz, w zależności od zębów korzeni może być kilka. Jeśli taka sytuacja występuje, a dodatkowo są one połączone, to lekarz stosuje wiertło, aby je rozdzielić. Kolejnym etapem jest dłutowanie korzenia zęba. Stomatolog ma za zadanie oddzielić go od kości szczęki lub żuchwy. Czasami korzeń już wtedy jest odpowiednio rozruszany – wtedy fachowiec bierze kleszcze i go wyciąga. Jeśli jest on nadal mocno połączony z otaczającymi tkankami, to dentysta przy pomocy wiertła dokonuje usunięcia nadmiaru kości. Miejsce po ekstrakcji jest odpowiednio wyłyżeczkowane i zabezpieczone gąbką hemostatyczną. Co dzieje się potem? Lekarz następnie zakłada szwy i tampon uciskowy, który ma zapobiegać krwawieniu.
Ile to trwa w praktyce? Od 10 do 60 minut. Czas zabiegu zależy głównie od stopnia zniszczenia samego korzenia oraz stanu tkanek, które go otaczają.
Czy usuwanie korzenia zęba boli?
Dla wielu osób ta kwestia jest najważniejsza. Od tego uzależniają to, czy zdecydują się na przeprowadzenie ekstrakcji. Na szczęście zabieg (dzięki zastosowaniu znieczulenia miejscowego) jest bezbolesny. Jeśli jednak przeraża Cię np. sama myśl, że fachowiec będzie stosować rozmaite narzędzia chirurgiczne, to możesz zdecydować się na usuwanie korzenia pod narkozą (wtedy jest stosowane znieczulenie ogólne). Należy jednak zaznaczyć, że nie każda placówka medyczna oferuje taką możliwość.
Jakie są zalecenia po zabiegu usunięcia korzenia?
Jak należy postępować po ekstrakcji korzenia, aby nie dopuścić do powstania powikłań? Bardzo dużo na tej płaszczyźnie zależy od postawy pacjentów. Lekarze dokładnie informują ich, co im wolno, a z czego powinni (przynajmniej na pewien czas) zrezygnować. Co jest kluczowe? Przez około 30 minut po wykonaniu zabiegu należy zagryzać tampon. Aby poradzić sobie z obrzękiem, warto stosować zimne okłady. Przykładaj je mniej więcej co 5 minut (nie trzeba tego robić ciągle). To pomoże w zwalczeniu bólu i opuchlizny. Jeśli stomatolog przepisze antybiotyki lub lek przeciwbólowy, to należy je przyjmować zgodnie z zaleceniami fachowca.
Przez dwie godziny warto powstrzymać się od jedzenia i picia. Rekomenduje się też, by nie decydować się potem na gorące napoje i pikantne dania, które mogą działać podrażniająco. Minimum przez kilka dni spożywaj pokarmy półpłynne i takie, które mają miękką konsystencję.
Pamiętaj, by przez jedną dobę od zabiegu nie płukać jamy ustnej. Zęby powinny być szczotkowane dokładnie, ostrożnie i bardzo spokojnie (bez gwałtownych ruchów). Po upływie 24 godzin od zabiegu można już zacząć stosować płukanki (szczególnie polecane są płyny przeciwbakteryjne). Aby nie podrażniać miejsc, które były poddane zabiegowi, nie powinno się dotykać ich rękami, językiem, czy żadnymi przedmiotami (w tym m.in. szczoteczkami). Przez kilka dni od ekstrakcji należy powstrzymać się od spożywania alkoholu i palenia wyrobów tytoniowych.
Jeśli pacjent miał założone szwy, to należy wybrać się na wizytę kontrolną w celu ich usunięcia (około 10 dni po zabiegu).
Brak nawet jednego zęba powinien być jak najszybciej uzupełniony. W takiej sytuacji należy znowu udać się do dobrego stomatologa. Szczególnie polecanym rozwiązaniem przez ekspertów są implanty. Luki w uzębieniu negatywnie wpływają na aspekty estetyczne. Powodują też problemy z układem trawiennym (poprzez niewłaściwe przeżuwanie). Trzeba również liczyć się z zanikiem tkanki kostnej, czy mimowolnym przesuwaniem się zdrowych zębów w kierunku powstałych luk, co jest bardzo niekorzystne.
Ile kosztuje usuwanie korzenia zęba?
Czy zabieg ekstrakcji korzenia zęba jest kosztowny? W przypadku NFZ nie trzeba martwić się żadnymi wydatkami. Cena usunięcia korzenia bywa różna i zależy od placówki. Cena wzrasta o kolejne kilkaset PLN, jeśli pacjent zdecyduje się na zabieg pod narkozą w znieczuleniu ogólnym.
