Zepsutę zęby lęk przed dentystą

Każdy marzy o pięknym uśmiechu. Nie wszyscy mają jednak białe, proste i zdrowe zęby. Niektórzy chcą to zmienić, ale… jednocześnie boją się chodzić do dentysty. A regularne wizyty to konieczność. Jakie są najczęstsze przyczyny wstydu i strachu? Czym grozi unikanie dentysty? Jak przełamać się i w końcu pójść do stomatologa, aby zatroszczyć się o własne zęby?

Co to jest dentofobia?

Wielu pacjentów mniej lub bardziej boi się wizyt u stomatologa. Bazując na swoim wieloletnim doświadczeniu mogę stwierdzić, że dotyczy to nie tylko dzieci, ale również dorosłych. Są natomiast osoby, które odczuwają w tym kontekście paniczny strach. Z przeprowadzonych kilka lat temu badań wynika, że nawet kilkanaście procent Polaków może mieć dentofobię.

Z czym zmaga się dentofob? To ogólnie lęk przed wizytą u dentysty i przeprowadzeniem leczenia. A jak ktoś nie chodzi regularnie do stomatologa, to niestety musi liczyć się w konsekwencji z opłakanymi skutkami, o czym dowiesz się z dalszej części dzisiejszego poradnika.

Jakie są główne objawy dentofobii? Perspektywa zbliżającej się wizyty u stomatologa powoduje m.in. problemy ze snem, nadmierne pocenie się, szybsze bicie serca, bóle brzucha, bóle głowy, czy biegunki.

Dlaczego boimy się dentysty?

strach przed dentystą dziecko

Na początek podam kilka najczęstszych przyczyn, które sprawiają, że dużo osób unika jak ognia wizyt u stomatologa. A potem opiszę, czy w praktyce rzeczywiście jest się czego bać.

Wielu pacjentów obawia się przede wszystkim bólu. Przeraża ich również nierzadko sam dźwięk narzędzi i akcesoriów, które są używane w czasie przeprowadzania leczenia stomatologicznego. Tak samo, jak specyficzny zapach, który panuje w gabinecie.

Kiedyś jeden z pacjentów przyznał, że trochę boi się zabiegów stomatologicznych z powodu braku kontroli nad tym, co się dzieje (np. w trakcie przeprowadzania leczenia) i niewiedzy (na temat tego, co będzie wykonywane, dlaczego, z czym się to wiąże itd.).

Dorośli czasami obawiają się wizyt u dentysty z powodu traumatycznych przeżyć (np. z dzieciństwa). Jeśli ktoś trafił na nieodpowiedniego lekarza, który nie wykazał się profesjonalizmem i empatią, to później czasami trudno przekonać się do innych stomatologów.

Czasami te obawy są przekazywane „z pokolenia na pokolenie”. Jeśli dziecko widzi rodzica, który boi się chodzić do stomatologa, to samo także nie będzie chętne do kooperacji z takim lekarzem. Nie tylko teraz, ale również w przyszłości!

Wiem, że niektórzy pacjenci nie tyle boją się chodzić do dentysty, co po prostu bardziej się wstydzą. Np. przez stan swojego uzębienia. Niektórzy wstydzą się, że mają żółte, krzywe zęby. Inni zaś braków w uzębieniu.

Niektóre osoby cierpią na agorafobię. W skrócie jest to chorobliwy lęk (nieuzasadniony) przed otwartą przestrzenią. Pacjenci zmagający się z tym schorzeniem czują strach na samą myśl o samodzielnym wyjściu z domu/mieszkania (przez to m.in. nie odwiedzają stomatologów). Takie zaburzenie nerwicowe oczywiście bardzo utrudnia codzienne, swobodne funkcjonowanie.

Do dentysty często nie chcą chodzić dzieci. Dla nich to nierzadko coś zupełnie nowego. I to na wielu płaszczyznach. Mowa o nowym miejscu, nowym lekarzu, nowych zasadach, nowym sposobie leczenia, nowych zadaniach do wykonania (które mali pacjenci często wraz z rodzicami muszą wykonywać, aby zadbać o swoje ząbki) itd. A jak coś jest nowe, to może to budzić strach…

Jak przełamać wstyd przed dentystą?

Chcesz zadbać o swoje zęby? Obawiasz się jednak np. bólu? Aktualnie stomatologia jest bardzo rozwinięta, a w gabinetach dentystycznych pracują specjaliści, którzy posiadają wysokie kwalifikacje teoretyczne i praktyczne. Ale nie tylko. Dodatkowo nowocześni dentyści są empatyczni i wyrozumiali.

Profesjonalny lekarz nie tylko wie, jak wykonywać swoją pracę. Taki fachowiec potrafi rozluźnić atmosferę i jest w stanie na spokojnie wytłumaczyć pacjentowi, co będzie wykonywane, w jakim celu, z czym się to wiąże itp. Po to, aby zestresowana osoba czuła, że np. nie traci kontroli.

Obawiasz się bólu? Stomatolodzy bazują nie tylko na swojej wiedzy, ale także na nowoczesnych sprzętach i akcesoriach. Poza tym możesz liczyć na odpowiednie znieczulenie. W niektórych gabinetach jest także stosowany gaz rozweselający.

Masz przykre wspomnienia z dzieciństwa? Pamiętaj, że nie każdy lekarz jest taki sam. Jeśli jeden dentysta nie wykazał się profesjonalizmem, to nie oznacza, że zawsze tak będzie. Aby czuć się pewniej, sam wybierz odpowiedniego stomatologa. Sprawdź doświadczenie, opinie na jego temat i oferowane warunki finansowe.

Jak jeszcze można zredukować stres? Nie musisz od razu „rzucać się na głęboką wodę”. Jeśli czujesz niepokój w związku z wizytami u dentystów, to postaraj się stopniowo przyzwyczajać. Na początek zapisz się na przegląd jamy ustnej. Lepiej poznasz nowe miejsce, lekarza oraz pracujący w klinice personel. Dzięki temu potem będzie Ci prościej.

Jeśli żaden ze sposobów nie działa, to warto rozważyć zapisanie się do psychologa.

Konsekwencje unikania stomatologa

gabinet dentystyczny

Niektórzy wstydzą się chodzić do dentysty ze względu na stan swoich zębów. Nie ma czego! Profesjonalny stomatolog na pewno Cię nie wyśmieje itp. A jak będziesz unikać takich wizyt, to problemy z zębami… będą jeszcze większe.

Unikanie stomatologa to m.in. brak leczenia próchnicy (a jak ktoś nie chodzi na wizyty kontrolne plus zaniedbuje higienę jamy ustnej, to prawdopodobnie ją ma). To z kolei wiąże się m.in. z dolegliwościami bólowymi, nieestetycznymi plamkami na zębach, nieprzyjemnym zapachem wydobywającym się z buzi, czy nadwrażliwością na skrajne temperatury (np. w czasie jedzenia).

Brak leczenia prowadzi także nawet do ekstrakcji zęba (często jest tak, że osoby unikające dentystów przychodzą do nich, kiedy już naprawdę mocno ich boli, a wtedy może być już za późno na uratowanie zęba)! Luki w uzębieniu wpływają negatywnie na kwestie wizualne i zdrowotne.

Niestety, to tylko kilka z ewentualnych problemów. Brak podjęcia leczenia może przyczyniać się też np. do zawału, udaru mózgu, sepsy, kłębuszkowego zapalenia nerek, zapalenia płuc, silnych bólów głowy, czy stawów.

Brak odpowiedniej higieny i unikanie dentystów itd. przyczyniają się też do paradontozy (zapalenie przyzębia).

Inne często zadawane pytania przez Pacjentów kliniki IMPLANTIS

Minimum raz na pół roku kalendarzowego (chyba że Twój lekarz zaleci Ci częstsze wizyty). Ważne jest też systematyczne poddawanie się zabiegom higienizacyjnym.

Dlaczego wiele osób boi się dentystów? Najczęstsze przyczyny to m.in. strach przed bólem i traumatyczne przeżycia (np. z dzieciństwa). Niektórych o szybsze bicie serca przyprawia dźwięk używanych narzędzi w gabinecie stomatologicznym, a nawet sam zapach. Jeszcze inni unikają dentystów, ponieważ wstydzą się swojego stanu uzębienia.

Należy przede wszystkim wybrać profesjonalnego dentystę, który ma doświadczenie w pracy z pociechami i oferuje m.in. wizyty adaptacyjne. Rodzice również powinni odpowiednio przygotować dziecko na spotkanie z lekarzem. Często strach wynika z lęku przed nieznanym. Warto zatem wyjaśnić dziecku, kim jest stomatolog i dlaczego regularne wizyty są tak ważne itd. Ciekawym rozwiązaniem są np. domowe zabawy w dentystę, dzięki którym pociecha dowie się, jak to mniej więcej będzie wyglądało w praktyce. W niektórych przypadkach przyda się zaś wsparcie psychologa.

Co jeszcze warto przeczytać?

  • „Bądź bystry u dentysty. Jak mieć piękny uśmiech i nie bać się stomatologa” – D. Stankowska, P. Stankowski, R. Białach
  • https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a5040/Jak-przyjmowac-malego-pacjenta-z-trauma-w-gabinecie-stomatologicznym-.html/m813 – M. Marczak